Theo luật sư Nguyễn Văn Hậu – phó chủ nhiệm Đoàn luật sư TP.HCM, hành vi sử dụng văn bằng, chứng chỉ giáo dục giả mạo tùy theo mức độ nghiêm trọng thì người sử dụng sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Nghiên cứu sinh Vương Tấn Việt tại lễ bảo vệ luận án tiến sĩ ở Trường đại học Luật Hà Nội – Ảnh: HLU
Các văn bằng nếu đã được cấp sẽ bị thu hồi, hủy bỏ
Về biện pháp xử phạt vi phạm hành chính, người sử dụng văn bằng, chứng chỉ giáo dục không đúng quy định sẽ bị xử phạt theo các điều khoản của nghị định số 04/2021 của Chính phủ.
Tùy theo hành vi cụ thể mà người sử dụng có thể bị xử phạt vi phạm về hành vi gian lận để được cấp văn bằng, chứng chỉ hoặc bản sao văn bằng, chứng chỉ với mức phạt từ 30 triệu đến 40 triệu đồng hoặc hành vi sử dụng văn bằng, chứng chỉ bị tẩy xóa, sửa chữa làm sai lệch nội dung với mức phạt 5 – 10 triệu đồng.
Đối với hành vi sử dụng bằng giả thì hiện nay không còn được quy định về mức phạt xử lý vi phạm hành chính, do đó các hành vi sử dụng bằng giả hiện nay đều sẽ bị xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự về tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; tội sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức tại điều 341 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017).
Pháp luật xác định cụ thể rằng hành vi sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức để thực hiện hành vi nào đó thì việc đó đương nhiên là hành vi trái pháp luật.
Tùy theo mức độ nghiêm trọng mà người sử dụng tài liệu giả có thể bị phạt tiền 30 – 100 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù 6 tháng đến 7 năm. Khi không áp dụng hình phạt chính là phạt tiền thì người phạm tội còn có thể bị phạt tiền 5 – 50 triệu đồng.
“Bộ GD-ĐT đã ban hành nhiều bộ quy chế tuyển sinh và đào tạo đối với trình độ cử nhân, thạc sĩ và tiến sĩ. Quy định của các bộ quy chế đều quy định rõ trường hợp học viên có hành vi gian lận trong việc làm hồ sơ để được cấp văn bằng, chứng chỉ (sử dụng bằng giả trong hồ sơ đăng ký) thì sẽ bị buộc thôi học, các văn bằng nếu đã được cấp sẽ bị thu hồi, hủy bỏ theo quy định”, ông Hậu nhấn mạnh.
Không có tên trong danh sách dự thi tốt nghiệp cấp 3
Sở GD-ĐT TP.HCM có văn bản báo cáo Ban Tôn giáo Chính phủ – Bộ Nội vụ về xác minh văn bằng tốt nghiệp cấp 3 bổ túc văn hóa của ông Vương Tấn Việt (thượng tọa Thích Chân Quang).
Theo Sở, ngày 30-7 sở có buổi làm việc với đoàn kiểm tra của Ban Tôn giáo Chính phủ – Bộ Nội vụ về việc xác minh quá trình học tập của ông Vương Tấn Việt.
Sở GD-ĐT xác nhận kết quả rà soát hồ sơ thi tốt nghiệp THPT của ông Vương Tấn Việt (sinh năm 1959) như sau: không có tên trong danh sách dự thi và bảng ghi tên ghi điểm trong kỳ thi tốt nghiệp bổ túc văn hóa cấp III năm 1989 của Sở GD-ĐT TP.HCM; không có tên trong danh sách cấp bằng tốt nghiệp cấp III bổ túc văn hóa khóa ngày 6-6-1989 của Sở GD-ĐT TP.HCM.
Trong khi đó ông Tô Văn Hòa – phó hiệu trưởng Trường đại học Luật Hà Nội – cho biết nếu bằng cấp 3 (bằng tốt nghiệp THPT) của ông Vương Tấn Việt là bằng giả, nhà trường sẽ thực hiện theo kết luận, chỉ đạo của cơ quan có thẩm quyền để xử lý bằng cử nhân và bằng tiến sĩ của ông Việt được trường cấp.
Không có bằng cấp 3 không được học bậc học cao hơn
TS Nguyễn Đức Nghĩa – nguyên phó giám đốc Đại học Quốc gia TP.HCM – cho biết: “Về logic nếu một người không tốt nghiệp (không có văn bằng) của bậc học này thì không được học (và thi) ở bậc cao hơn (khung hệ thống giáo dục quốc gia và khung trình độ quốc gia). Như vậy đương nhiên nếu không có bằng tốt nghiệp THPT thì không được học đại học rồi thạc sĩ và tiến sĩ”.
Quy chế đào tạo trình độ đại học ban hành kèm thông tư 08/2021 của Bộ GD-ĐT quy định người học sử dụng hồ sơ, văn bằng, chứng chỉ giả làm điều kiện trúng tuyển hoặc điều kiện tốt nghiệp sẽ bị buộc thôi học, văn bằng tốt nghiệp nếu đã được cấp sẽ bị thu hồi hủy bỏ.
Quy chế tuyển sinh và đào tạo trình độ thạc sĩ cũng nêu rõ học viên vi phạm một trong các quy định sau sẽ bị buộc thôi học, bằng thạc sĩ nếu đã được cấp sẽ bị thu hồi hủy bỏ theo quy định của Bộ GD-ĐT: có hành vi gian lận trong tuyển sinh, học tập, bảo vệ luận văn, đề án hoặc gian lận trong việc làm hồ sơ để được cấp văn bằng, chứng chỉ.
Còn theo quy chế tuyển sinh và đào tạo trình độ tiến sĩ, nếu nghiên cứu sinh đã được cấp bằng tiến sĩ, việc thu hồi bằng được thực hiện theo quy định hiện hành và trong những trường hợp hồ sơ quá trình đào tạo được xác nhận có vi phạm, sai sót nghiêm trọng dẫn đến người được cấp bằng không còn bảo đảm đáp ứng đủ điều kiện dự tuyển, công nhận nghiên cứu sinh và duy trì các điều kiện bảo đảm chất lượng trong quá trình học tập và nghiên cứu tại cơ sở đào tạo.
Như vậy người dùng bằng tốt nghiệp THPT giả để học đại học sẽ bị thu hồi bằng đại học, dùng bằng đại học đó để học thạc sĩ thì bị thu hồi cả bằng thạc sĩ và bằng đại học, dùng bằng thạc sĩ đó để học tiến sĩ thì sẽ bị thu hồi bằng tiến sĩ và cả bằng thạc sĩ, bằng đại học.
Hai bằng đại học
Theo Trường đại học Luật Hà Nội, học viên Vương Tấn Việt sinh năm 1959, trước khi dự tuyển nghiên cứu sinh đã tốt nghiệp đại học ngành tiếng Anh năm 2001 tại Trường đại học Ngoại ngữ (nay là Trường đại học Hà Nội); tốt nghiệp đại học ngành luật năm 2019 tại Trường đại học Luật Hà Nội (văn bằng 2, hệ vừa làm vừa học).
Về đào tạo tiến sĩ, nghiên cứu sinh Vương Tấn Việt hoàn thành chương trình đào tạo. Ngày 9-12-2021, nghiên cứu sinh đã bảo vệ thành công luận án cấp trường; ngày 17-3-2022, nghiên cứu sinh được cấp bằng tiến sĩ.
Trụ sở Bộ Giáo dục và Đào tạo – Ảnh: T.L.
Bộ Giáo dục và Đào tạo lên tiếng
Tối 13-8, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chính thức có thông tin về việc rà soát văn bằng của ông Vương Tấn Việt (thượng tọa Thích Chân Quang).
Về nghi vấn bằng tốt nghiệp cấp III bổ túc văn hóa của ông Vương Tấn Việt, Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết hiện nay dư luận đang căn cứ vào văn bản của Sở Giáo dục và Đào tạo TP.HCM trả lời Ban Tôn giáo Chính phủ để cho rằng ông Vương Tấn Việt không có bằng tốt nghiệp cấp III bổ túc văn hóa hoặc chưa tốt nghiệp cấp III.
Tuy nhiên điểm trọng yếu cần làm rõ là liệu thông tin văn bằng Sở Giáo dục và Đào tạo TP.HCM đã xác minh có đúng là thông tin trên văn bằng của ông Vương Tấn Việt sở hữu hay không.
Bộ đã bước đầu xác minh được việc nghi vấn về giá trị của tấm bằng này là có căn cứ. Bộ vẫn cần tiếp tục phối hợp với cơ quan chức năng và cơ quan an ninh để điều tra làm rõ hơn những thông tin quan trọng khác.
Về quá trình đào tạo tiến sĩ của ông Vương Tấn Việt, Bộ Giáo dục và Đào tạo cho hay đã tiến hành kiểm tra, xác minh hồ sơ tại Trường đại học Luật Hà Nội.
“Hồ sơ quá trình đào tạo về cơ bản không trái với các quy định pháp luật áp dụng cho trường hợp người học Vương Tấn Việt. Trong hồ sơ thể hiện một số thiếu sót trong quá trình đào tạo nhưng đã được khắc phục trong quá trình đào tạo đó”, Bộ cho biết.
Về thẩm định chất lượng luận án tiến sĩ của ông Vương Tấn Việt, theo quy định hiện hành về đào tạo tiến sĩ, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã gửi các chuyên gia phản biện độc lập để thẩm định chất lượng luận án; trên cơ sở kết quả thẩm định, bộ sẽ tiến hành thành lập hội đồng thẩm định luận án theo đúng quy định. Quy trình này cần thêm thời gian để tổ chức thực hiện.
