Việc ông Dương Hiểu Minh, người từng được mệnh danh là ‘Cha đẻ của vaccine ngừa COVID-19’ bị bãi chức khiến những người từng tiêm vaccine Vero Cell hoang mang lo sợ.
Dương Hiểu Minh, “Cha đẻ của vaccine Vero Cell” bị thông báo bãi chức đại biểu Quốc hội và Ủy viên Ủy ban Dân tộc Quốc hội Trung Quốc (Ảnh: Thepaper)
Theo thông báo vắn tắt của Ủy ban Thường vụ Đại hội đại biểu nhân dân (ĐHĐBND) toàn quốc (tức Quốc hội) Trung Quốc đưa ra hôm 26/4, ông Dương Hiểu Minh (Yang Xiaoming), nguyên Tổng công trình sư, nhà khoa học trưởng của Tập đoàn Dược phẩm Quốc gia Trung Quốc (Sinopharm), đã bị bãi miễn chức vụ đại biểu Quốc hội khóa 14 “vì nghi ngờ vi phạm kỷ luật và pháp luật nghiêm trọng”. Đồng thời, ông cũng bị bãi chức Ủy viên Ủy ban Dân tộc Quốc hội khóa 14.
Ông là nhà khoa học trưởng của Dự án vaccine “863” quốc gia, người được gọi là “Cha đẻ của vaccine Vero Cell” và “Cha đẻ của vaccine ngừa Covid-19 của Trung Quốc”.
Trang web của Quốc hội Trung Quốc đăng thông báo về việc Dương Hiểu Minh bị bãi chức đại biểu Quốc hội khóa 14.
Người tạo ra “điều thần kỳ”
Sự việc xảy ra với ông Dương Hiểu Minh đã khiến cư dân mạng Trung Quốc lo sợ, bởi ông chính là “Cha đẻ của vaccine ngừa Covid-19 của Trung Quốc”.
Dương Hiểu Minh là người dân tộc Tạng, sinh năm 1962 ở huyện Chu Khúc, tỉnh Cam Túc, chuyên gia về sinh phẩm.
Từ năm 1980 đến năm 1985, ông học chuyên ngành y khoa lâm sàng tại Đại học Y khoa Lan Châu và đỗ bằng cử nhân y khoa. Từ tháng 7/1985 đến tháng 9/2002, ông lần lượt giữ chức vụ trợ lý nghiên cứu, phó nghiên cứu viên, trưởng nhóm nghiên cứu và phó Chủ nhiệm văn phòng nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Sản phẩm Sinh học Lan Châu.
Trong thời gian này, để đạt được những đột phá về công nghệ, Dương Hiểu Minh đã được lựa chọn đưa sang Nhật Bản và Mỹ để tu nghiệp ngắn hạn.
Dương Hiểu Minh nói trên truyền hình: “Tôi tự tiêm vaccine cho mình” (Ảnh: NetEasy).
Năm 1997, ông và vợ lại đến Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ và năm 1999 họ được trao Giải thưởng Thành tựu Nghiên cứu của Viện này.
Sau chuyến nghiên cứu ở Mỹ này, lẽ ra Dương Hiểu Minh có thể ở lại, nhưng ông đã từ bỏ điều kiện sống và làm việc thuận lợi ở Mỹ và trở về Trung Quốc làm Phó Giám đốc điều hành của Viện Sản phẩm Sinh học Trung Quốc (Sino Biopharm) ở Vũ Hán.
Dương Hiểu Minh từ lâu đã dốc sức vào đổi mới vaccine ngừa bệnh truyền nhiễm: ông lãnh đạo một nhóm phát triển vaccine bại liệt bất hoạt mới hàng đầu quốc gia, đồng thời phá vỡ nút thắt công nghệ của vaccine vô bào ho gà, phát triển và cho ra đời thành công vaccine vô bào kết hợp ngừa bạch hầu-uốn ván đầu tiên của Trung Quốc.
Sau khi dịch COVID-19 bùng phát vào năm 2020, Dương Hiểu Minh dẫn đầu một nhóm đến Vũ Hán để thử nghiệm. Thông qua việc liên tục loại bỏ các mầm bệnh đã biết, nhóm cuối cùng đã xác định được virus này là một mầm bệnh hoàn toàn mới.
Dương Hiểu Minh được tôn vinh là “Cá nhân tiên tiến toàn quốc chống dịch COVID-19” (Ảnh: Thepaper).
Chỉ 48 giờ sau, Sino Biopharm thông báo đã nghiên cứu phát triển thành công bộ dụng cụ chẩn đoán di truyền SARS-CoV-2 và lô đầu tiên đã được Ủy ban Y tế & Sức khỏe Quốc gia (Bộ Y tế) Trung Quốc khuyến nghị sử dụng.
Điều thu hút nhiều sự chú ý trong thời kỳ dịch COVID-19 là việc ông lãnh đạo nhóm của mình phát triển và ra mắt thành công loại vaccine Vero Cell ngừa COVID-19 bất hoạt đầu tiên trên thế giới.
Dương Hiểu Minh nói trong một cuộc phỏng vấn độc quyền vào năm 2021 rằng loại vaccine mới Vero Cell của Sino Biopharm từ khi phê duyệt dự án đến nghiên cứu phát triển và ra mắt tổng cộng mất hơn 330 ngày. Xét về góc độ khoa học, đây là thời gian ngắn chưa từng có, và được nhìn nhận như điều kỳ diệu.
Hàng tỉ liều vaccine Vero Cell của Sinopharm đã được tiêm cho người dân Trung Quốc và các nước (Ảnh: Sohu).
Dương Hiểu Minh cho biết trong một cuộc phỏng vấn: “Vào ngày 23/3/2020, tôi là người đầu tiên tiêm loại vaccine mà chúng tôi đã phát triển và là một trong những người đầu tiên ‘tự mình thử nghiệm thuốc’, không có gì bất thường nào sau khi tiêm vaccine ngừa COVID-19 bất hoạt; chỉ có nơi tiêm hơi đau một chút”.
“Sino Biopharm có câu: ‘Hãy làm ra loại vaccine mà ta dám tiêm cho chính gia đình mình’. Đây là sự theo đuổi và cũng là sự tự tin của chúng tôi”, ông nói thêm.
Một năm sau khi ra mắt, tức là ngày 9/12/2021, vaccine Vero Cell của Tập đoàn Dược phẩm Quốc gia (Sinopharm) đã được đăng ký tiếp thị tại 10 quốc gia và được cấp phép sử dụng ở 112 quốc gia và khu vực. Vào thời điểm đó, vaccine Sinopharm cũng trở thành loại vaccine có nhiều quốc gia phê duyệt nhất, phạm vi cung cấp rộng nhất và số lượng vaccine lớn nhất.
Dương Hiểu Minh được trao giải “Học giả kiệt xuất” của Hội Di truyền học Trung Quốc (Ảnh: Wiki).
Cú “ngã ngựa” khiến cư dân mạng hoang mang
Tuy nhiên sau khi Dương Hiểu Minh “ngã ngựa”, nhiều cư dân mạng bắt đầu đặt câu hỏi về vaccine Vero Cell.
Bị bãi chức đại biểu Quốc hội đồng nghĩa với việc Dương Hiểu Minh đã “ngã ngựa” và bị bắt điều tra. Tin tức này xuất hiện lập tức gây chấn động trên mạng, hàng chục nghìn cư dân mạng đổ xô vào khu vực bình luận và để lại tin nhắn bày tỏ bị sốc và phẫn nộ.
Một số cư dân mạng kêu gọi phải có người chịu trách nhiệm về vaccine bất hoạt Vero Cell. Có ý kiến viết: “Thời gian lâm sàng của thứ này (vaccine Vero Cell) quá ngắn, không có thời gian để phát hiện ra tác dụng phụ. Chúng tôi đã trở thành nạn nhân. Tên này phải vào tù”.
Ngoài ra còn có một số lượng lớn cư dân mạng đã bộc lộ họ bị di chứng của vaccine. Chẳng hạn như sau khi tiêm vaccine Vero Cell, nhiều người đã phát hiện ra các u tuyến giáp hoặc hạch phổi khi khám sức khỏe. Điều đáng sợ hơn nữa là các hạch phổi có thể biến dạng thành túi khí, nhiều người cao tuổi bị hạch phổi chuyển thành ung thư phổi.
Một số người nói rằng sau khi tiêm vaccine bị ung thư, nhồi máu cơ tim, bạch cầu, tiểu đường, hen suyễn biến thể, viêm thận, tràn dịch màng phổi, tăng huyết áp độ ba…Có người sau khi tiêm vaccine bị mất khứu giác và mắc các bệnh chàm ngứa, nổi mề đay, mờ mắt, sụt cân đột ngột không rõ nguyên nhân…Theo bình luận của cư dân mạng, di chứng của vaccine Vero Cell của Sinopharm là rất phổ biến, triệu chứng thì đủ mọi kiểu.
Chứng kiến nhiều cư dân mạng đăng tải về di chứng của vaccine mà họ và gia đình phải gánh chịu, một số người cho biết họ rất sốc và rất lo lắng là liệu vaccine có chứa các thành phần rất có hại cho cơ thể con người hay không?
Trong khi đó, truyền thông Trung Quốc chỉ đề cập đến việc Dương Hiểu Minh bị nghi ngờ vi phạm kỷ luật, pháp luật nghiêm trọng chứ không đưa ra nội dung vi phạm cụ thể. Điều này khiến cư dân mạng lo lắng rằng liệu việc bãi chức Dương Hiểu Minh có liên quan gì đến sự nguy hiểm của vaccine hay không.
Tuy nhiên, các cơ quan có trách nhiệm đến nay vẫn im lặng, chỉ có các cơ quan truyền thông lên tiếng trấn an, như: “Điều chúng tôi muốn nói là: hy vọng mọi người sẽ không hoảng sợ quá mức. Người gặp rắc rối là Dương Hiểu Minh chứ không phải vaccine Vero Cell!”; “Thông báo chính thức cho biết Dương Hiểu Minh bị nghi ngờ vi phạm kỷ luật, pháp luật nghiêm trọng, không cho biết liệu có liên quan đến vaccine hay không nên mọi người không nên liên tưởng quá nhiều hay hoảng sợ”; “Dương Hiểu Minh đã vi phạm luật pháp và kỷ luật là do phẩm hạnh xấu của mình, nhưng điều này không có nghĩa là vaccine do nhóm của ông phát triển có vấn đề”…
Một bài viết trên trang Sohu trấn an: Quá trình phát triển và tiếp thị vaccine Vero Cell ngừa Covid-19 đã trải qua các thử nghiệm khoa học và quy trình phê duyệt nghiêm ngặt, độ an toàn và hiệu quả của vaccine này đã được quốc tế công nhận.
Bài báo của Sohu viết, điều cuối cùng cần nhấn mạnh là chúng ta không phủ nhận sự đóng góp của Dương Hiểu Minh trong thời kỳ dịch bệnh, nhưng ông ta giữ chức vụ quan trọng và có trách nhiệm lớn, nếu có hành vi vi phạm pháp luật sẽ bị trừng phạt nghiêm khắc.
Một số ý kiến bình luận của cư dân mạng lo ngại về vaccine Vero Cell (Ảnh: NetEasy)
Dương Hiểu Minh vi phạm gì? Bị xử lý ra sao?
Tháng 9/2020, Dương Hiểu Minh được tặng danh hiệu “Cá nhân tiên tiến toàn quốc chống dịch COVID-19”. Ông trở nên nổi tiếng trong nhiệm kỳ giữ chức Chủ tịch Công ty Công nghệ sinh học Trung Quốc (Sino Biopharm), thuộc Tập đoàn Sinopharm. Tháng 11/2023 ông được Hiệp hội Di truyền học Trung Quốc trao “Giải thưởng học giả kiệt xuất”.
Trong thời gian dịch bệnh xảy ra, Sinopharm và Sinovac độc quyền thị trường vaccine Trung Quốc và vận chuyển chúng đến Hong Kong và ra các nước. Tính đến tháng 8/2022, năng lực sản xuất vaccine ngừa COVID-19 của Trung Quốc đã vượt quá 10 tỉ liều, cung cấp 3,5 tỉ liều trong và ngoài nước.
Sau khi có thông báo Dương Hiểu Minh bị bãi chức đại biểu Quốc hội khóa 14, mọi thông tin khác về ông không còn được đề cập nữa. Có thể cuộc điều tra đang được tiến hành. Rốt cục tội lỗi cụ thể ông ta phạm phải là gì, sẽ bị xử lý ra sao…còn phải chờ kết luận cuối cùng.
