Theo Ngân hàng Nhà nước, nguyên nhân giá vàng miếng SJC tăng nhanh từ đầu tháng 4 do tâm lý kỳ vọng giá thế giới tiếp tục tăng, không có thêm nguồn cung và cũng không loại trừ việc đầu cơ, thổi giá.
Nội dung này được đề cập trong báo cáo của Ngân hàng Nhà nước gửi Quốc hội liên quan việc thực hiện nghị quyết chất vấn thuộc lĩnh vực ngân hàng.
Đề cập đến thị trường vàng, Ngân hàng Nhà nước cho biết sẽ sớm sửa Nghị định 24/2012 về quản lý thị trường vàng theo trình tự, thủ tục rút gọn.
Đơn vị này cũng sẽ phối hợp với các bộ ngành liên quan (Bộ Công an, Công Thương, Tài chính) tăng cường thanh, kiểm tra hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh vàng, cửa hàng, đại lý phân phối và mua bán vàng miếng, nhằm kịp thời phát hiện những sơ hở, vi phạm để xử lý nghiêm.
Thông tin thêm, Ngân hàng Nhà nước cho biết năm 2024 đã phối hợp với các bộ, ngành chức năng thanh tra 4 doanh nghiệp lớn SJC, DOJI, PNJ, Bảo Tín Minh Châu và hai ngân hàng TPBank, EximBank về hoạt động kinh doanh vàng.
Ngân hàng Nhà nước đưa ra nhiều nguyên nhân khiến giá vàng miếng SJC tăng cao (Ảnh: Mạnh Quân).
Việc thanh tra diễn ra trong bối cảnh giá vàng tại thời điểm đó liên tục tăng cao, chênh lệch với giá thế giới nới rộng dù cơ quan quản lý tiến hành đấu thầu tăng cung.
Đơn vị này cũng đã chuyển thông tin về kết quả thanh tra đến cơ quan có thẩm quyền để xác minh, điều tra, xử lý theo quy định và đang hoàn thiện kết luận thanh tra.
Báo cáo của Ngân hàng Nhà nước cho thấy đến cuối 2024, chênh lệch giá vàng miếng SJC trong nước và giá thế giới được kiểm soát nhưng sang đầu năm nay, giá vàng thế giới liên tục phá vỡ mức kỷ lục trước đó.
Nguyên nhân giá vàng thế giới tăng, theo Ngân hàng Nhà nước, chủ yếu do bất ổn chính trị, xung đột quân sự, cạnh tranh chiến lược gia tăng trên toàn cầu khiến giá vàng thế giới nhảy vọt.
Nhiều ngân hàng Trung ương và quỹ đầu tư đẩy mạnh mua vàng để bổ sung dự trữ ngoại hối cũng là lý do quan trọng khiến giá vàng tăng.
Ngoài ra, việc Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố mức thuế đối ứng cao với các quốc gia trên thế giới, theo Ngân hàng Nhà nước, cũng tác động tiêu cực đến tâm lý nhà đầu tư và tăng trưởng kinh tế thế giới, khiến dòng tiền của nhà đầu tư có xu hướng đổ vào vàng.
Lý giải nguyên nhân khiến giá vàng miếng SJC trong nước tăng với tốc độ nhanh và chênh lệch tăng cao từ đầu tháng 4, Ngân hàng Nhà nước cho biết điều này do tâm lý kỳ vọng giá thế giới tiếp tục tăng trong bối cảnh các chính sách thuế quan của Mỹ dự kiến tác động tiêu cực đến kinh tế toàn cầu, lộ trình chính sách tiền tệ khó lường của Fed, diễn biến địa chính trị thế giới căng thẳng, các cú sốc giá cả hàng hóa.
Một nguyên nhân khác do nguồn cung vàng miếng trên thị trường chưa được tăng thêm từ đầu năm đến nay. Ngoài ra, không loại trừ việc có một số doanh nghiệp, cá nhân lợi dụng biến động thị trường để đầu cơ, thổi giá, trục lợi.
Theo Ngân hàng Nhà nước, giá vàng tăng cao trước mắt chưa ảnh hưởng tới việc điều hành chính sách tiền tệ và ổn định kinh tế vĩ mô, nhưng thị trường vàng vẫn chưa thực sự ổn định bền vững, vẫn chịu tác động bởi yếu tố tâm lý, kỳ vọng, tiềm ẩn rủi ro tác động đến thị trường tiền tệ, ngoại hối.
Để ổn định thị trường vàng bền vững, Ngân hàng Nhà nước cho rằng cần có sự vào cuộc đồng bộ của các bộ ngành, địa phương, theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng.
