Không nhiều người biết rằng, trong một số trường hợp nhất định, người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) có thể được hoàn trả tiền đã đóng. Câu chuyện của mẹ tôi là một minh chứng cho quyền lợi này.
Mẹ tôi bất ngờ khi được hoàn tiền bảo hiểm y tế
Mẹ tôi năm nay 65 tuổi, đã nghỉ hưu từ năm ngoái. Vì lo cho sức khỏe, bà luôn duy trì mua BHYT hộ gia đình mỗi năm, dù chưa từng phải nằm viện hay sử dụng thẻ BHYT nhiều. Gia đình tôi luôn quan niệm rằng, có bảo hiểm vẫn hơn, bởi sức khỏe là điều không thể lường trước.
Tuy nhiên, đầu năm 2025, khi tôi đến cơ quan bảo hiểm để làm thủ tục gia hạn thẻ BHYT cho mẹ, nhân viên ở đó bất ngờ thông báo rằng bà thuộc diện được hoàn trả một phần tiền đã đóng. Tôi khá ngạc nhiên, bởi bao nhiêu năm nay gia đình tôi vẫn đều đặn mua bảo hiểm, nhưng chưa từng nghe nói đến chuyện được nhận lại tiền.
Hình minh họa.
Sau khi tìm hiểu kỹ, tôi mới biết rằng mẹ tôi thuộc trường hợp được Nhà nước cấp thẻ BHYT diện hưởng lương hưu, tức là Nhà nước sẽ đóng hoàn toàn bảo hiểm cho bà. Vì vậy, số tiền mà mẹ tôi đã tự đóng theo diện hộ gia đình sẽ được hoàn trả từ thời điểm thẻ BHYT mới có hiệu lực.
Thông tin này khiến gia đình tôi rất bất ngờ. Dù sao, việc được hoàn lại một phần tiền cũng giúp gia đình tôi thấy chính sách BHYT thực sự có lợi cho người dân.
Những trường hợp được hoàn tiền BHYT
Không chỉ có mẹ tôi, thực tế, có rất nhiều người cũng thuộc diện được hoàn tiền bảo hiểm y tế nhưng không hề hay biết.
Hoàn trả tiền đóng BHYT được quy định tại Điều 20 Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017, theo đó người đang tham gia BHYT theo nhóm đối tượng được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng và nhóm tham gia BHYT theo hộ gia đình được hoàn trả tiền đóng BHYT trong các trường hợp sau:
(1) Người tham gia được cấp thẻ BHYT theo nhóm đối tượng mới, nay báo giảm giá trị sử dụng thẻ đã cấp trước đó (có thứ tự đóng xếp sau đối tượng mới theo quy định tại Điều 12 Luật Bảo hiểm y tế 2008);
(2) Được ngân sách nhà nước điều chỉnh tăng hỗ trợ mức đóng BHYT;
(3) Qua đời trước khi thẻ BHYT có giá trị sử dụng.
Trường hợp của mẹ tôi vì đã tự đóng BHYT theo hộ gia đình nhưng sau đó lại được cấp thẻ BHYT miễn phí nên được hoàn trả. Ngoài những người về hưu, các đối tượng như người có công với cách mạng, hộ nghèo, cận nghèo, trẻ em dưới 6 tuổi hoặc người được Nhà nước hỗ trợ toàn bộ tiền BHYT đều thuộc diện này.
Hình minh họa.
Số tiền hoàn trả tính theo mức đóng BHYT và thời gian đã đóng tiền nhưng chưa sử dụng thẻ. Thời gian đã đóng tiền nhưng chưa sử dụng thẻ được tính từ thời điểm sau đây:
“Cứ nghĩ có bảo hiểm y tế, tôi đến viện mới biết mình không được chi trả”: 12 trường hợp BHYT có giá trị sử dụng nhưng không được thanh toán
+ Từ thời điểm thẻ BHYT được cấp theo nhóm mới bắt đầu có giá trị sử dụng đối với đối tượng tại điểm.
+ Từ thời điểm quyết định của cơ quan có thẩm quyền có hiệu lực đối với đối tượng tại điểm.
+ Từ thời điểm thẻ có giá trị sử dụng đối với đối tượng tại điểm.
Làm sao để nhận tiền BHYT hoàn trả?
Sau khi biết mẹ tôi đủ điều kiện được hoàn tiền, tôi lập tức tìm hiểu thủ tục để tránh mất thời gian. Quá trình này hóa ra cũng không quá phức tạp:
Tôi đến cơ quan BHXH tại địa phương, xin mẫu đơn “TK1-TS – mẫu đơn yêu cầu hoàn tiền BHYT”. Kèm theo đó, tôi chuẩn bị CMND/CCCD, thẻ BHYT cũ và mới, cùng biên lai đóng tiền bảo hiểm trước đó. Sau khi hoàn tất hồ sơ, tôi nộp tại cơ quan bảo hiểm xã hội và nhận giấy hẹn.
Chỉ sau khoảng một tháng, mẹ tôi nhận lại được số tiền tương ứng với thời gian chưa sử dụng thẻ BHYT cũ. Dù số tiền không quá lớn, nhưng điều quan trọng là gia đình tôi cảm thấy quyền lợi của mình được đảm bảo, và mẹ tôi không bị thiệt thòi.
Hi vọng trường hợp của gia đình tôi sẽ giúp mọi người hiểu rõ hơn về quyền lợi của BHYT!
Ngày 16/03/2025 Thời báo VHNT đưa tin “Tin vui: Từ 1/7, đối tượng này được hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng tăng 38,9%” Nội dung chính như sau:
Thủ tướng Chính phủ ban hành Nghị định số 76/2024/NĐ-CP, sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 20/2021/NĐ-CP, ngày 15/3/2021, quy định chính sách trợ giúp xã hội đối với các đối tượng bảo trợ xã hội. Thông qua Nghị định này, Chính phủ chính thức điều chỉnh mức trợ cấp xã hội, tăng 38,9% cho 8 nhóm đối tượng hiện đang được hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng.
Theo đó, mức chuẩn trợ cấp xã hội sẽ được điều chỉnh từ 360.000 đồng/tháng lên 500.000 đồng/tháng, áp dụng từ ngày 1/7/2024. Việc tăng trợ cấp này không chỉ là một biện pháp tăng cường hỗ trợ về mặt tài chính mà còn nhằm cải thiện đời sống cho các đối tượng bảo trợ xã hội, giúp họ vượt qua khó khăn trong cuộc sống hàng ngày. Mức trợ cấp mới giúp các đối tượng này có điều kiện sống tốt hơn và thể hiện cam kết của Nhà nước trong việc bảo đảm công bằng xã hội và phúc lợi cho các nhóm yếu thế trong cộng đồng.
Để hiểu rõ hơn về những đối tượng sẽ được hưởng lợi từ chính sách này, dưới đây là danh sách các nhóm đối tượng được nâng mức trợ cấp:
– Trẻ em dưới 16 tuổi không có nguồn nuôi dưỡng: Đây là nhóm trẻ em đặc biệt khó khăn, bao gồm những trẻ em bị bỏ rơi, mồ côi cha mẹ, hoặc có cha mẹ mất tích, đang bị giam giữ tại các cơ sở giáo dục hay trại giam.

– Trẻ em dưới 22 tuổi đang học văn hóa, học nghề hoặc đại học: Những trẻ em trong diện bảo trợ xã hội này, dù đã đủ 16 tuổi, nhưng vẫn tiếp tục được hưởng trợ cấp cho đến khi kết thúc khóa học của mình, khôv ng quá 22 tuổi.
– Trẻ em nhiễm HIV/AIDS thuộc hộ nghèo: Các em này thuộc diện cần sự bảo trợ đặc biệt để giảm thiểu khó khăn trong cuộc sống hàng ngày.
– Người sống trong hộ nghèo, cận nghèo, có con dưới 16 tuổi hoặc đang nuôi con đang học tập: Đây là những người phụ nữ đơn thân, hoặc những người có hoàn cảnh khó khăn đang nuôi con mà không có nguồn thu nhập ổn định.
– Người cao tuổi thuộc diện hộ nghèo và không có nguồn hỗ trợ từ gia đình: Đặc biệt là những người trên 80 tuổi, không có lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội, những người này thường sống một mình hoặc đang sống tại các cơ sở trợ giúp xã hội.
– Người khuyết tật nặng, đặc biệt nặng: Những đối tượng này cần được hỗ trợ để có thể cải thiện chất lượng sống, giảm bớt khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày.
– Trẻ em dưới 3 tuổi thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo tại các xã, thôn vùng đặc biệt khó khăn: Những em bé trong diện này cũng được nhận trợ cấp xã hội để có thể phát triển tốt hơn trong môi trường thuận lợi.
– Người nhiễm HIV/AIDS thuộc hộ nghèo, không có thu nhập ổn định: Các đối tượng này không có khả năng tự trang trải cuộc sống và cần được trợ cấp xã hội để đảm bảo sự sống.
Để hỗ trợ các đối tượng trên, tổng kinh phí dự kiến cho các khoản trợ cấp xã hội hàng tháng trong năm 2024 là khoảng 32.293 tỷ đồng, tăng thêm 4.718 tỷ đồng so với kế hoạch ban đầu. Kinh phí này sẽ được phân bổ cho khoảng 3.356 triệu đối tượng bảo trợ xã hội và khoảng 349.000 đối tượng nhận hỗ trợ chăm sóc. Sự điều chỉnh này thể hiện cam kết mạnh mẽ của Chính phủ trong việc chăm sóc và nâng cao đời sống cho các nhóm đối tượng yếu thế, góp phần cải thiện điều kiện sống cho người dân, đồng thời tạo sự công bằng trong xã hội.
Việc nâng cao mức trợ cấp xã hội cũng phản ánh nỗ lực không ngừng của Nhà nước trong việc xây dựng một xã hội công bằng và nhân văn, nơi mỗi người đều có cơ hội được chăm sóc và hỗ trợ, bất kể hoàn cảnh của họ như thế nào.